واقعیت های اعتیاد روانی به ماری جوانا چیست؟
کانابیس یا همان حشیش رایج‌ترین ماده‌ی غیرقانونی جهان است. متأسفانه امروزه سن مصرف این ماده‌ی اعتیاد‌آور کاهش چشمگیری یافته و در اواسط یا اواخر نوجوانی رخ می‌دهد.
اعتیاد به ماری جوانا
گیاه شاهدانه که ماری جوانا از آن استخراج می‌شود دارای دوجنس می‌باشد. جنس ماده‌ی این گیاه دارای بالاترین غلظت از ماده‌ی اعتیاد‌آور می‌باشد. روش معمول برای استعمال ماری جوانا، بریدن و خشک کردن کردن گیاه و کشیدن سیگاری آن می‌باشد. البته روش‌های دیگری برای مصرف این ماده مانند خوردن کیک و شکلات آن نیز وجود دارد. از نام‌های رایج کانابیس به ماری جوانا، علف (گراس)، سیگاری، وید (Weed) نیز می‌توان اشاره کرد.
ماده مؤثر ماری جوانا
ماده مؤثر موجود در ماری جوانا از ۲ جزء اصلی THC و CBD تشکیل شده است. THC ماده‌ی روانگردان اصلی موجود در ماری جوانا است که مسئول نشئگی و احساس سرخوشی در افراد مصرف‌کننده می‌شود. CBD موجود در کانابیس مسئول ایجاد احساس شل شدن عضلات یا به عبارتی خستگی در آنها می‌گردد.
در سال‌های اخیر قدرت فرآورده‌های ماری جوانا بدلیل بهبود فنون کشت افزایش یافته است بطوری که حاوی حدود ۲۰ درصد THC هستند.
همانطور که اشاره شد سن مصرف ماری جوانا روز به روز کمتر می‌شود به نحوی که ۵۰ درصد از مصرف‌کنندگان ماری جوانا سن زیر ۱۸ سال دارند.
پس از مصرف ماری جوانا جزء اصلی آن که همان THC می‌باشد به سرعت از سد مغز عبور می‌کند و وارد مغز می‌شود و ظرف چند دقیقه اثرات نشئه‌آور آن ظاهر می‌شود و در ظرف حدود ۲۰ دقیقه به اوج خود می‌رسد. این اثرات ۲ الی ۴ ساعت دوام می‌یابد و سپس رفته رفته از بین می‌رود.
شایعترین علامت‌های مصرف ماری جوانا پرخون و قرمز شدن سفیدی چشم‌ها، خشک شدن دهان، افزایش اشتها، افزایش خفیف ضربان قلب می‌باشد. مصرف ماری جوانا با اثر بر مغز باعث اختلال در عملکرد آن می‌شود.
علائم بالینی مصرف ماری جوانا
احساس فرد مصرف‌کننده تقویت می‌شود، رنگ‌ها عمیق‌تر می‌شوند، درک زمان کند می‌شود و یا به اصطلاح زمان کش پیدا می‌کند، و در صورت مصرف سنگین این ماده گسست از خود و گسست از واقعیت رخ می‌دهد. ماری جوانا همچنین با اثر بر مخچه باعث اختلال در حرکت کردن می‌شود.
مصرف مقدار زیاد ماری جوانا باعث اختلال در انجام تکلیف‌های شناختی و اجرایی می‌گردد بدین معنی که فرد نمی‌تواند تصمیمات درست اتخاذ کند. حافظه تخریب می‌شود، زمان واکنش کند می‌گردد، هماهنگی حرکتی و توجه کردن به مسائل آسیب می‌بیند. فرد نسبت به اطرافیان بدبین می‌شوند یعنی فکر می‌کند که دیگران پشت سر او حرف می‌زنند یا می‌خواهند علیه او عمل کنند.
افسردگی نیز از دیگر عوارض مصرف ماری جوانا می‌باشد. اضطراب ناشی از مصرف ماری جوانا نسبتاً شایع است که بصورت زودگذر ایجاد می‌شود اما اگر فرد نتواند بر اضطراب خود غلبه کند می‌تواند باعث خودکشی شود.
برخی عوارض مصرف ماری جوانا
مصرف ماری جوانا می‌تواند باعث بروز اختلالاتی شود از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جهش به گذشته (Flash Back)
فردی که بطور مکرر ماری جوانا مصرف می‌کند در اکثر مواقع به گذشته فکر می‌کند. همیشه گذشته برایش لذتبخش‌تر است و نسبت به آینده خوش‌بین نمی‌باشد.
تخریب شناختی
مصرف بلند مدت ماری جوانا عملکرد‌های عالی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ازجمله تخریب حافظه، کاهش توجه، کاهش توانایی حل مسائل. هرچه مدت مصرف سنگین ماری جوانا بیشتر باشد این تخریب شناختی بیشتر خواهد بود. هنوز مشخص نشده است این تخریب‌ها با پرهیز طولانی از مصرف ماری جوانا برگشت‌پذیر هستند یا خیر.
فقدان انگیزه
فقدان انگیزه با مصرف افراطی و طولانی مدت ماری جوانا مرتبط است و مشخصه آن بی‌میلی شخص است. مانند غیبت از مدرسه و محیط کار، عدم انجام کار‌هایی که توجه یا پشتکار طولانی مدت لازم دارد. بیمار فاقد نیرو و بی‌حال، غالبا چاق و تنبل به نظر می‌رسد.
اعتیاد جسمی ماری جوانا
ماری جوانا ماده‌ای است که حتی یکبار مصرف کردن آن می‌تواند باعث اعتیاد دائم به این ماده مخدر شود اما بحثی که امروزه زیاد به گوشمان می‌خورد این است که ماری جوانا همان گل یا علف اعتیاد جسمی ندارد و اعتیاد به آن از نوع اعتیاد روانی است. واقعیت این است که ماری جوانا یا همان گل هم اعتیاد جسمی دارد و هم اعتیاد روانی. ولی اعتیاد روانی به این ماده بیشتر از اعتیاد جسمی به آن می‌باشد. این روز‌ها باوری غلط در مورد بی‌عارضه بودن و بی‌خطر بودن اعتیاد روانی به وجود آمده است که باعث می‌شود افراد ناخواسته و ناآگاهانه خود را در معرض ماری جوانا قرار داده و در دام این ماده مخدر گرفتار شوند.
ترک اعتیاد ماری جوانا
اگرچه برخی از افراد مفهوم وابستگی یا اعتیاد به ماری جوانا را زیر سوال می‌برند، مطالعات تشخیصی، اپیدمیولوژیک، آزمایشگاهی و بالینی به وضوح نشان می دهد که این شرایط (اعتیاد به ماری جوانا) وجود دارد، مهم است و باعث آسیب می شود.
به نظر می رسد که وابستگی به ماری جوانا در جمعیت های بالینی بسیار شبیه به سایر اختلالات وابستگی به مواد است، اگرچه احتمالاً شدت آن کمتر است. بزرگسالانی که به دنبال درمان برای سوء استفاده یا وابستگی به ماری جوانا هستند به طور میانگین بیش از 10 سال مصرف تقریباً روزانه و بیش از 6 تلاش جدی برای ترک اعتیاد آن دارند. آنها با وجود آسیب‌های اجتماعی، روانی و جسمی به مصرف مواد مخدر ادامه می‌دهند و معمولاً پیامدهایی مانند مشکلات خانوادگی و روابط، احساس گناه مرتبط با مصرف مواد، مشکلات مالی، انرژی و عزت نفس پایین، نارضایتی از سطح سودمندی، خواب و مشکلات حافظه و رضایت کم از زندگی را تجربه می‌کنند.
اکثر آنها خود را قادر به توقف نمی‌دانند و پس از قطع، سندرم ترک را تجربه می کنند.
خلق مصرف‌کنندگان ماری جوانا
انسان‌ها به طور معمول گاهی شاد، گاهی غمگین، گاهی با حوصله و گاهی نیز بی‌حوصله هستند. خلق و روحیه این افراد تقریباً ثابت است. یعنی اگر از آنها بپرسید حالتان چطور است؟ پاسخ می‌دهند معمولی ولی اگر از افرادی که دچار اعتیاد روانی هستند بپرسید حالتان چطور است؟ جواب خواهند داد حوصله ندارم! این افراد بدون مصرف ماری جوانا حال و حوصله‌ی خوبی ندارند. آنها همواره دچار نوعی ضعف و خستگی دائمی‌اند و تنها راه چاره برای خلاص شدن از این حالات بد مصرف ماده مخدر گل یا همان ماری جوانا است.
علاوه بر این چون در این افراد تنها راه چاره برای خلاص شدن از حالات روحی بد مصرف ماری جواناست، همواره میل و عطش شدید برای مصرف این ماده‌ی مخدر وجود دارد. وسوسه‌ی تهیه و مصرف ماری جوانا ذهنشان را بخود درگیر می‌کند.
اعتیاد روانی مصرف ماری جوانا
اعتیاد روانی بعلت تغییر در عملکرد طبیعی مغز در نتیجه مصرف ماری جوانا ایجاد می‌شود. وقتی این تغییرات در مغز رخ داد، دیگر ذهن فرد بطور طبیعی کار نخواهد کرد و عملکرد آن وابسته به ماری جوانا خواهد بود. افراد دچار اعتیاد روانی بطور دائمی در حالت رخوت، بی‌حالی و بی‌حوصلگی قرار دارند. شخص در این حالت حوصله انجام هیچ کاری را ندارد، نه به کار‌های شخصی خود می‌پردازد، نه حال صحبت کردن دارد و نه حوصله‌ی کار دیگر. فکر این شخص تنها تهیه ماری جوانا و مصرف آن است. چون تنها راه خروج از این حالت رخوت و سستی و بازگشت به حالت نرمال فقط مصرف ماری جوانا یا همان گل است.
شخصی که قبل از دچار شدن به اعتیاد روانی از لحاظ روحی آدمی معمولی بود و در طول روز نیز حالاتی معمولی داشت اکنون برای داشتن حالتی معمولی باید ماری جوانا مصرف کند والا حالش خوب نخواهد شد.
درمان ماری جوانا
قریباً نیمی از افرادی که وارد درمان ماری جوانا می شوند زیر 25 سال سن دارند. این بیماران نمایه مشخصی از مشکلات مرتبط را گزارش می دهند، شاید به دلیل سن و درگیری آنها در سایر رفتارهای پرخطر باشد. نوجوانانی که ماری جوانا مصرف می‌کنند در معرض خطر بیشتری برای سلامتی و پیامدهای روانی اجتماعی، از جمله بیماری‌های مقاربتی و بارداری، ترک تحصیل زودهنگام، بزهکاری، مشکلات قانونی، و کاهش تمایلات تحصیلی و شغلی قرار دارند.
سندرم ترک ماری جوانا
سندرم ترک ماری جوانا شبیه به سایر مواد مخدر، به ویژه تنباکو است. بیماران تحریک پذیری، عصبانیت، افسردگی، مشکل در خواب، ولع مصرف و کاهش اشتها را تجربه می کنند. بسیاری نشان می‌دهند که این علائم بر تلاش آنها برای ترک و انگیزه استفاده از ماری جوانا یا سایر مواد مخدر برای تسکین تأثیر منفی می گذارد. بیشتر علائم در عرض 24 تا 48 ساعت پس از پرهیز شروع می‌شوند، در عرض 4 تا 6 روز به اوج خود می‌رسند و از 1 تا 3 هفته ادامه می‌یابند، اگرچه تفاوت‌های فردی قابل توجهی درترک رخ می‌دهد.
به نظر نمی رسد که سندرم ترک ماری جوانا شامل عواقب عمده پزشکی یا روانی باشد. و در مقایسه با هروئین و سندرم‌های شدید ترک الکل ممکن است خفیف در نظر گرفته شود.
پس بنابراین مصرف ماده مخدر گل باعث اعتیاد روانی می‌شود و اعتیاد روانی مساوی است با احساس خستگی ذهنی، رخوت و بی‌حوصلگی دائمی؛ و همچنین میل و عطش شدید برای مصرف ماری جوانا جهت خروج از این حالات رنج‌آور و برگشت بحالت عادی.